W branży budowlanej bardzo ważne są usługi w zakresie dwóch różnych rodzajów inwentaryzacji. Pierwszą z nich jest inwentaryzacja budowlana, a drugą – na której warto skupić szczególną uwagę – jest inwentaryzacja architektoniczna. O niej opowiada mgr inż. Mirosław Matlęga, który prowadzi w Skoczowie, w województwie śląskim, biuro projektowe SOFT-POINT.

Inwentaryzacja architektoniczna w pigułce

Inwentaryzacja architektoniczna zwana również architektoniczno-budowlaną, to proces polegający na dokładnym pomierzeniu elewacji, detali architektonicznych na niej, dachu oraz pomieszczeń danego budynku tak, by można było stworzyć dla niego dokumentację rysunkową. Jak tłumaczy mgr inż. Mirosław Matlęga jest to przykład swoistej inżynierii odwrotnej, w której opracowanie techniczne przygotowywane jest na podstawie gotowego budynku – jest to proces odwrotny do projektowania, podczas którego obiekt powstaje w oparciu o sporządzany projekt. Biuro projektów SOFT-POINT specjalizuje się w tworzeniu rysunków płaskich 2D przedstawiających zinwentaryzowane obiekty - ich elewacje, rzuty kondygnacji, rzut dachu, detale architektoniczne - na podstawie wcześniej utworzonych kolorowych ortofotoplanów, które są dołączane do opracowań.

Rysunki kolorowych ortofotoplanów przypominają  mapy rastrowe i wektorowe map geodezyjnych. Mgr. inż. Mirosław Matlęga z biura projektów SOFT-POINT we współpracy z konsorcjami tworzonymi na potrzeby danego opracowania (taka specyfika pracy konieczna z uwagi na wąskie specjalności uprawnień budowlanych)  wykorzystuje autorski program OPM v2.3., który pozwala im tworzyć ortofotoplany z cyfrowych fotografii, nawet tych wykonywanych smartfonem, dzięki pomiarom dalmierzami laserowymi i teodolitami niewielkiej liczby charakterystycznych punktów.

Jaki jest zaś efekt prac inwentaryzacji architektonicznej? Jak zdradza jeden z projektantów SOFT-POINT:

Tego typu usługi w zakresie budownictwa pozwalają poprawnie odwzorować w modelu 2D rzeczywisty obiekt przy stosunkowo niewielkim nakładzie prac pomiarowych w terenie, co przekłada się na krótki czas przygotowania rysunków obiektu. Na świecie są stosowane również inne cyfrowe i laserowe technologie o nazwie LIDAR do tworzenia modeli 3D obiektów na podstawie chmury punktów czyli zmierzonych współrzędnych setek milionów punktów, jednakże stosowane do takich pomiarów urządzenia są bardzo drogie (poza możliwościami finansowymi biura projektowego SOFT-POINT).

Po co wykonuje się inwentaryzację architektoniczną?

Biuro projektów SOFT-POINT wykonuje inwentaryzację architektoniczną 2D do różnych celów. Ważne jest to między innymi w przypadku, kiedy oryginalna dokumentacja budynku uległa zniszczeniu lub inwestor z jakichś przyczyn nie ma do niej dostępu. Najczęściej dotyczy to bardzo starych obiektów, w tym tych zabytkowych.

Ponadto inwentaryzacja architektoniczna zlecana jest przez urbanistów, którzy potrzebują zdigitalizowanej dokumentacji obiektów użyteczności publicznej. Inżynier Mgr inż. Mirosław Matlęga dodaje, że usługa taka jest też często wykorzystywana przy okazji przebudowy, modernizacji czy remontów różnych budynków. Szczególnie dotyczy to prac związanych z tworzeniem nowej konstrukcji dachu czy wykonywaniem nowych otworów okiennych w ścianach nośnych. Firma SOFT-POINT oferuje ją też przy opracowywaniu projektów fizycznych podziałów budynków. Kiedy jeszcze przydaje się inwentaryzacja architektoniczna z modelami budynków 2D?

Można ją wykonać w przypadku planowania sprzedaży nieruchomości lub po to, by dokładnie ocenić jej stan techniczny. Bardzo wysokie ubezpieczenia budynków również mogą skutkować koniecznością przygotowania takiej inwentaryzacji – niekiedy jest to wymóg towarzystwa ubezpieczeniowego.

Na co składa się dokumentacja inwentaryzacji architektonicznej?

Jak już wspomniano, inwentaryzacja architektoniczna wykonywana jest dzięki nowoczesnemu sprzętowi pomiarowemu, a także specjalistycznemu oprogramowaniu. Ważne jest też porównywanie wyników z dostępną dokumentacją projektową czy odbiorczą badanego budynku.

Jeśli chodzi zaś o wyniki inwentaryzacji architektonicznej, są one przedstawiane, przez biuro projektowe SOFT-POINT, w formie: opisów technicznych, kolorowych ortofotoplanów, rysunków technicznych, zestawień powierzchni, rzutów kondygnacji, rzutów dachu, przekrojów. Ważna jest też dokumentacja fotograficzna, a niekiedy dołącza się też inną ważną dokumentację - np. świadectwa charakterystyki energetycznej obiektu. Wszystko zależy od rodzaju budynku oraz potrzeb inwestora. 

Zawartość dokumentacji  inwentaryzacji budowlanej.

Taka inwentaryzacja w odróżnieniu od architektonicznej zawiera rysunki i opisy techniczne przedstawiające konstrukcję budynku oraz wszystkie instalacje w budynku takie jak: wodno-kanalizacyjną, centralnego ogrzewania, elektryczną, piony kominowe, ochrony odgromowej, gazową, telekomunikacyjną itp.