Elementem wielu urządzeń i maszyn przemysłowych, a także pojazdów są pasy napędowe. Spotykamy je między innymi w silnikach samochodów, ale ze względu na mnogość rodzajów mogą być stosowane w wielu innych układach. Komponenty te wykorzystywane są do przenoszenia momentu obrotowego koła pasowego na koła pasowe urządzeń odbiorczych – powstające wówczas tarcie umożliwia przeniesienie siły napędowej.

Do czego stosuje się pasy napędowe?

Nim szczegółowo zajmiemy się przeznaczeniem pasów napędowych w konstrukcji maszyn, warto przybliżyć najpierw budowę samych elementów. Na każdy pas składają się warstwa nośna, podatna oraz tkaninowo-gumowa. Pierwsza wykonana jest z linek stalowych lub poliamidowych, druga – z gumy lub kauczuku. Całość zamknięta jest w taśmie płóciennej, zwulkanizowanej czy kordowej. Zapewnia im to wytrzymałość, elastyczność, przyczepność, a przy tym również niewielką rozciągliwość. Pasy napędowe cenione są przede wszystkim za niski koszt produkcji, cichą pracę oraz odporność na uszkodzenia, co ma znaczenie szczególnie w przypadku intensywnej eksploatacji. Do prawidłowej pracy mechanizmu potrzebna jest jednak temperatura w zakresie od -30 do 850 stopni Celsjusza.

Jak już zaznaczyliśmy na wstępnie, pasy napędowe stanowią istotny element silników samochodów. Biorą udział w pracy pompy wodnej i pompy wspomagania układu kierowniczego, a także alternatora, sprężarki klimatyzacji czy wentylatora chłodnicy. Ponadto różne ich rodzaje  wykorzystywane są w szeroko pojętym przemyśle. Sprawdzają się w szlifierkach, prasach, prądnicach, przenośnikach rolkowych i taśmowych, maszynach włókienniczych, a także przeznaczonych do obróbki drewna. Mogą być używane w mechanizmach zewnętrznych, wówczas wymagają jednak zabezpieczenia dodatkową powłoką chroniącą przed szkodliwym wpływem promieni UV.

Jakie są typy pasów napędowych?

Najpopularniejszym rodzajem są tu paski klinowe, których nazwa pochodzi od charakterystycznego przekroju poprzecznego, przypominającego trapez. W ofercie producentów znajdziemy też pasy płaskie o, jak wskazuje nazwa, płaskim przekroju. Podstawowy podział obejmuje natomiast pasy napędowe elastyczne oraz nieelastyczne. Pierwsze stosowane są w warunkach ograniczonych lub całkowitego braku możliwości napinania pasów na rolkach o małej średnicy. Drugie wykorzystuje się tam, gdzie jesteśmy w stanie regulować ich napinanie. Jak wyjaśnia firma Dabflex, pasy napędowe dzielimy również na przeznaczone do pracy jednostronnej i dwustronnej. W przypadku tych ostatnich kluczowy jest sposób poprowadzenia zbrojenia oraz równomierne pokrycie obu stron materiałem odpowiedzialnym za współpracę z rolkami pędnymi. W sprzedaży dostępne są ponadto pasy klinowe zespolone złożone z trzech, ułożonych równolegle elementów połączonych taśmą łączącą. Innym wariantem są pasy zębate z wypełnieniem w formie zębów, co umożliwia precyzyjne dopasowanie do koła pasowego.