Olej tłoczony na zimno z nasion rzepaku zawiera wiele drogocennych odżywczych składników, w tym witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, jak A, D3, E, K, a także wielonasyconych kwasów tłuszczowych, do których zalicza się kwas linolowy oraz linolenowy. Dokładny skład procentowy oraz jakość pozyskiwanego oleju w dużej mierze zależy od zaolejowania i odmiany nasion rzepaku. W tym artykule dowiesz się, jak przebiega wytłaczanie oleju i czemu warto go spożywać.
Przebieg procesu tłoczenia oleju
Jakość otrzymanego oleju rzepakowego w wyniku procesu tłoczenia w dużej mierze uzależniona jest od jakości i odmiany nasion, na co składa się stopień ich dojrzałości, zaolejowanie (zależne od stanowiska glebowego oraz zastosowanej agrotechniki uprawy), a także wilgotność, z którą powiązane są warunki magazynowania. Produkcja oleju z rzepaku składa się z kilu etapów, do których zalicza się wstępne oczyszczanie i przygotowanie nasion, ich kondycjonowanie, rozdrabnianie, aż wreszcie tłoczenie przy użyciu pras ślimakowych.
Dzięki wytłaczaniu oleju na zimno, bez rafinacji, zachowuje on naturalne właściwości zapachowe, smakowe oraz barwę. W związku z tym, w pozyskanym w ten sposób oleju, może wytracić się osad, który w żaden sposób nie jego właściwości. Pierwszym etapem produkcji oleju jest dokładne oczyszczenie nasion rzepaku i usunięcie wszelkich pozostałości łuszczyn, łodyg, nasion chwastów czy innych zanieczyszczeń. Ponadto, nasiona rzepaku przeznaczone na olej powinny cechować się dojrzałością techniczną i być suche, gdyż zbyt duża zawartość wody wpływa negatywnie na wydajność procesu tłoczenia. Następnie wykonuje się kondycjonowanie wstępne i zasadnicze, które wpływa na jakość, skład oraz właściwości produktu końcowego, czyli oleju roślinnego.
Przed ostatecznym tłoczeniem, nasiona rzepaku poddaje się rozdrabnianiu za pomocą specjalnych walców rozdrabniających i prasujących. Technologia tłoczenia oleju na zimno odbywa się przy użyciu pras ślimakowych w układzie jedno- lub dwustopniowym. Wytłoczony olej wycieka przez cedzidła i wędruje do wanien olejowych. W kolejnym etapie poddawany jest filtrowaniu. Produktem ubocznym są makuchy, które mają duże znaczenie w żywieniu zwierząt, szczególnie ze względu na dużą zawartość białka, tłuszczu i innych ważnych składników odżywczych.
Właściwości prozdrowotne oleju tłoczonego na zimno
Olej tłoczony na zimno z uszlachetnionych nasion rzepaku cechuje się dużą zawartością NNKT (niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych) – linolowego i linolenowego oraz ich właściwym stosunkiem ilościowym, wynoszącym 2:1. Oprócz tego, zawiera dużą ilość białka oraz witamin. Dzięki zawartości tak drogocennych składników, olej rzepakowy oferowany przez Centralę Nasienną z Sanoka w województwie podkarpackim, posiadającą własną tłocznię, ma właściwości przeciwdziałające chorobom serca i układu krążenia. Dodatkowo, pomaga w utrzymaniu właściwego poziomu cholesterolu we krwi. Olej z rzepaku tłoczony na zimno poprawia działanie mózgu oraz wzroku. W związku z tym, można z powodzeniem używać go do smażenia, duszenia i pieczenia, wyrobu majonezu oraz przyrządzania sałatek.