Kwestie spadkowe bardzo często budzą wiele kontrowersji wśród członków rodziny i osób, które zostały w testamencie uwzględnione. Nie zawsze udaje się takie sprawy uzgodnić polubownie, a wtedy jednym rozwiązaniem jest wystąpienie na drogę sądową. Podczas postępowania pozostawiony przez zmarłego majątek zostaje podzielony według jednego z trzech możliwych sposobów.

Czy trzeba dzielić spadek?

Nie ma takiego obowiązku, jednakże warto pamiętać, że takie dokumenty jak akt poświadczenia dziedziczenia oraz sądowe nabycie spadku określają wyłącznie udział wszystkich spadkobierców w poszczególnych składnikach majątku. W ten sposób osoby stają się współwłaścicielami danych aktywów spadkowych, na przykład nieruchomości. Oznacza to, że o wszystkich sprawach jej dotyczących muszą decydować wspólnie. Zarządzanie nią wyłącznie przez jednego z właścicieli wiąże się z koniecznością dokonania działu spadku. Można takiej czynności dokonać na mocy umowy, jednakże jest to możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy wszyscy spadkobiercy są zgodni co do ustalonego między sobą podziału. Ponadto w masę spadkową nie może wchodzić nieruchomość lub przedsiębiorstwo, gdyż w takiej sytuacji należy udać się do notariusza.

Kiedy podział w sądzie?

Jak zostało wspomniane, dział spadku może odbywać się polubownie. Niemniej jednak sprzeciw co najmniej jednej osoby sprawia, że sprawa musi być skierowana na drogę sądową. Odpowiedni wniosek o rozpoczęcie postępowania może złożyć każda z osób będąca wśród dziedziczących. Warto wspomnieć, że wyrok powinien obejmować cały spadek, ale z ważnych powodów może dotyczyć wyłącznie jego części. Ponadto wystąpienie o dział spadku może nastąpić w każdym momencie, ponieważ w tych sprawach nie ma okresu przedawnienia. Przygotowując się do rozprawy, warto skorzystać z pomocy prawnej, na przykład u Adwokata Kamila Flatowa, którego kancelaria znajduje się na terenie Płocka.

Jak przebiega proces?

Już w składanym wniosku o dział spadku, powinien zostać zawarty spis składników majątku wraz z propozycją jego podziału. Postępowanie rozpoczyna się od ustalenia składu wraz z wartością masy spadkowej. Pierwszy aspekt jest określany na podstawie stanu z momentu otwarcia testamentu, a drugi w odniesieniu do cen rynkowych, które obowiązują w momencie trwania sprawy w sądzie. Po takich działaniach można przejść do samej procedury działu, która przyjmuje jedną z trzech form. Jej wybór jest zależny między innymi od woli spadkodawcy oraz wskazań uczestników postępowania. Do wspomnianych sposobów zalicza się:

  • podział fizyczny – przyznanie konkretnych aktywów spadkowych poszczególnym osobom w stosunku do wielkości ich udziałów z uwzględnieniem ewentualnych dopłat pomiędzy spadkobiercami, jeśli wartość części nie odpowiada wspomnianym udziałom;
  • podział cywilny – oznacza sprzedaż rzeczy z masy spadkowej i podział uzyskanej sumy pomiędzy spadkobierców zgodnie z wartością ich udziałów;
  • przyznanie przedmiotów w całości – polega na przyznaniu danych składników majątku jednej lub kilku osobom wraz z obowiązkiem spłaty pozostałych. Na żądanie uczestników dana rzecz może zostać przyznana jako współwłasność w częściach ułamkowych.

Podczas działu spadku sąd bierze również pod uwagę takie kwestie jak: stan majątkowy uczestników, ich wzajemne stosunki, miejsce zamieszkania, a także charakter przedmiotów. Zasądzone spłaty w ramach procesu muszą zostać uiszczone w wyznaczonym w wyroku terminie. Kwoty te mogą być rozłożone na raty na okres maksymalnie dziesięciu lat. Nieterminowe ich opłacanie wiąże się z naliczaniem odsetek, których wysokość również określa w sentencji sąd.