Nadchodzą zmiany w urlopach. Będą dotyczyć przede wszystkim rodziców. Parlament Europejski uchwalił w 2019 roku dyrektywę o nazwie „work-life balance” (balans pomiędzy życiem a pracą). Państwa członkowskie Unii Europejskiej mają obowiązek wprowadzić ją do przepisów w swoich krajach do sierpnia 2022. Czego konkretnie będą dotyczyć nadchodzące zmiany? 

W jakim celu wprowadza się zmiany w urlopach? 

Zmiany w urlopach mają na celu zapewnić równość na rynku pracy pomiędzy mężczyznami a kobietami, a także zachęcić małżeństwa do równego podziału obowiązków. Chodzi także o zachowanie balansu pomiędzy życiem zawodowym a prywatnym. Czy sprawdzi się to w praktyce, okaże się po wprowadzeniu przepisów. 

Tymczasem sprawdźmy, jakich zmian możemy się spodziewać i jak wygląda sytuacja obecnie w polskim prawie pracy. 

Jakie zmiany w urlopach zostaną wprowadzone? 

Do najważniejszych zmian, które mają zostać wprowadzone do sierpnia 2022 roku należą:

  • Art. 9, który m.in. daje rodzicom możliwości skrócenia godzin pracy oraz wprowadzenia elastycznego czasu pracy.
  • Art. 7, który daje każdemu pracownikowi prawo do czasu wolnego z powodu "siły wyższej". Chodzi o sprawy rodzinne niecierpiące zwłoki i spowodowane chorobą lub wypadkiem np. najbliższej osoby.

W Polsce pracami nad wprowadzeniem nowych przepisów zajmuje się Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej. O przyszłe zmiany w urlopach już dziś można pytać specjalistów od prawa pracy. 

Rekomendacje dla rządu wyglądają następująco:

  • dodatkowe 8 tygodni urlopu dla ojców w ramach urlopu rodzicielskiego,
  • 4 miesiące urlopu rodzicielskiego dla ojców niezależnie od praw matki dziecka,
  • możliwość przeniesienia 2 miesięcznego urlopu rodzicielskiego na drugiego rodzica. 

Warto podkreślić, że jeszcze nie wiadomo, na jakie zmiany ostatecznie zdecyduje się Ministerstwo. 

Czy „opieka nad dzieckiem” zostanie wydłużona?

Według nowej dyrektywy zostanie wprowadzony tzw. urlop opiekuńczy, który miałby zastąpić obowiązującą teraz „opiekę nad dzieckiem”, która do tej pory trwała 2 dni. „Urlop opiekuńczy” natomiast przysługiwałby w wymiarze 5 dni. 

Co więcej, „Urlop opiekuńczy” będzie dotyczył także opieki nad krewnymi zamieszkującymi w tym samym gospodarstwie: matki, ojca, małżonki lub małżonka, czyli nie tylko dzieci. 

Jednakże nie ma pewności jak będzie wyglądać to w polskim prawie pracy.

Jak obecnie wygląda urlop rodzicielski w Polsce?

W obecnym Kodeksie Pracy znajdują się następujące urlopy dla rodziców:

  • Urlop wychowawczy – łącznie wynosi 36 miesięcy i nie może być podzielony na więcej niż 5 części. Do wykorzystania przez obojga rodziców.
  • Urlop macierzyński – długość urlopu zależy od liczby dzieci narodzonych podczas jednego porodu. 20 tygodni przypada na jedno dziecko. Jeśli matka nie wykorzysta dni urlopu, może skorzystać z nich ojciec. 
  • Urlop rodzicielski – jego długość podobnie jak w powyższym przypadku zależy od liczby narodzonych dzieci podczas jednego porodu. Jest to 32 tygodnie w przypadku jednego dziecka lub 34 tygodni w przypadku dwóch lub więcej dzieci. 
  • Urlop ojcowski – wynosi 2 tygodnie. Jak sama nazwa wskazuje może zostać wykorzystany tylko przez ojca. Jest do wykorzystania zanim dziecko skończy dwa lata. 


Przeczytaj również, jak zmotywować się do pracy po urlopie.