Podział majątku oraz związane z tym trudności najczęściej pojawiają się podczas sprawy rozwodowej lub separacji. Jednak na spisanie umowy majątkowej decydują się również osoby przebywające w związku małżeńskim. Jest to pewnego rodzaju zabezpieczenie na przyszłość. Planując jego rozdzielenie, warto poznać 2 standardowe drogi przeprowadzenia stosownych działań.
Czym jest wspólny majątek?
Ustawowa wspólność majątkowa zostaje zawarta w momencie zawarcia związku małżeńskiego. W jej zakres wchodzą wszystkie zakupione podczas jego trwania przedmioty. W przypadku wspólnego majątku, dotyczy to również obiektów zakupionych przez jednego z małżonków. Wspólnota może być jednak w każdej chwili zniesiona poprzez podział majątku. Na współdzielone wartości majątkowe składają się:
- Dochody: ze wspólnego lub prywatnego majątku, a także z innej działalności zarobkowej,
- Pensja za pracę,
- Zasoby finansowe znajdujące się na rachunku pracowniczego lub otwartego funduszu emerytalnego: obejmują obu małżonków.
Kiedy można dokonać podziału wspólnego dobytku?
Należący do małżeństwa wspólny majątek może być podzielony tylko w określonych przypadkach. Najczęściej należą do nich separacja, rozwód, zawarta intercyza, ubezwłasnowolnienie małżonka lub jego niewypłacalność, a także zgon jednego z małżonków. Dopiero przy wystąpieniu którejś z tych okoliczności możliwe jest wystąpienie o parcelację wspólnego dobytku.
Gdzie można dokonać podziału majątku?
Sprawa o podział majątku może być przeprowadzona:
- Na drodze pisemnej umowy między byłymi małżonkami: w przypadku ruchomości,
- Jako akt notarialny: stosowana przy dysponowaniu nieruchomościami, wieczystym użytkowaniem lub spółdzielczym własnościowym prawem do obiektu mieszkalnego,
- Sądowo: w procesie rozwodowym lub postępowaniu o podział majątku dorobkowego. W przypadku rozprawy sądowej jest to możliwe poprzez złożony przez jednego z małżonków wniosek o podział majątku. Wówczas w wyroku orzekającym sąd dokonuje rozdziału wspólnego dobytku. Działanie te podejmuje się jedynie pod warunkiem, że jego podjęcie nie będzie znacznie opóźniać toczonego postępowania rozwodowego.
Podział majątku u notariusza
Jeśli małżonkowie są zgodni i dysponują nieruchomościami, w celu podjęcia odpowiednich działań mogą się udać do prawnika notarialnego. Kancelaria notarialna pozwala na zawarcie umowy parcelacji wraz z ustaleniem rozdzielności majątkowej. Taka łączona umowa może być uzgodniona po rozwodzie lub ogłoszeniu separacji. Proces nie wiąże się zwykle z dodatkowymi rozliczeniami finansowymi. Czasem jednak wymagany jest zwrot lub dopłata. Inaczej niż w przypadku postępowania sądowego, umowa u notariusza spisywana jest szybciej, w czasie niespełna kilku dni. Postępowanie notarialne składa się z 2 etapów. Pierwszym z nich jest ustalenie majątkowej umowy małżeńskiej określającej rozdzielność. Drugim, finałowym jest umowa wyznaczająca reguły dzielenia wspólnego majątku.
Koszt rozdzielności majątkowej
Jeśli umowa została zawarta w formie aktu notarialnego, wysokość taksy może być ustalona indywidualnie. Zwykle jej maksymalny koszt oblicza się od wartości majątku. Skorzystanie z pomocy notariusza jest przy tym zdecydowanie tańsze niż na drodze sądowej. Nie wymaga bowiem obecności rzeczoznawcy i wydania opinii oraz pełnomocnika. W przypadku zgodności małżonków co do parcelacji, opłata jest niższa. Podział majątku u notariusza jest zatem dużo korzystniejszą opcją dla obu małżonków. Po osiągnięciu porozumienia, wiąże się to z mniejszymi kosztami oraz krótkim okresem oczekiwania.
