Elektroencefalografia, czyli EEG, pozwala sprawdzić czynność bioelektryczną mózgu za pomocą elektrod przymocowanych do skóry głowy. To jedno z podstawowych badań przeprowadzanych w diagnostyce epilepsji, jego wykonanie jest wskazane również w przypadku zaburzeń snu i urazów głowy, a niekiedy też jest wykorzystywane do oceny stanu mózgu po zatruciu środkami neurotoksycznymi.
Przygotowanie do badania
Badanie EEG jest bezbolesne i nieinwazyjne, może być bez problemu wykonywane zarówno u dorosłych, jak i u dzieci. Przeprowadzane jest u pacjentów w ramach diagnostyki i monitorowania przebiegu między innymi:
- choroby zwyrodnieniowej układu nerwowego;
- epilepsji (padaczki);
- choroby Parkinsona;
- udaru mózgu;
- polineuropatii;
- stwardnienia rozsianego.
Niepokojącymi sygnałami, które wskazują na to, że konieczna może być wizyta u neurologa, są bóle głowy lub kręgosłupa z towarzyszącymi zawrotami głowy i utratą przytomności. Te objawy to wystarczające wskazanie, by poddać się badaniu EEG w specjalistycznym gabinecie neurologicznym, takim, jaki w Płocku prowadzi doktor Hanna Owczarz-Kośmider. Pamiętać jednak powinniśmy, że wiarygodny wynik uzyskamy tylko wtedy, gdy odpowiednio przygotujemy się do badania.
Przygotowanie to obejmuje kilka zasad, w tym zjedzenie posiłku przed badaniem – nie powinniśmy poddawać się mu na czczo. Na dwadzieścia cztery godziny przed wizytą w pracowni EEG należy odstawić alkohol. Włosy powinny zostać umyte zwykłym szamponem i dobrze spłukane. Nie wolno używać dodatkowych preparatów w postaci odżywek, pianek, lakierów czy innych kosmetyków, zmieniają one bowiem oporność elektryczną skóry i mogą zmieniać zapis aktywności mózgu. Mitem jest natomiast przekonanie, że do encefalografii należy ściąć włosy – ich długość i gęstość nie mają tu żadnego znaczenia.
Badanie EEG we śnie
W przypadku podejrzenia epilepsji i uzyskania prawidłowego zapisu EEG w czuwaniu może zostać przeprowadzone EEG we śnie. Wykonywane jest ono po bezsennej nocy i bez użycia środków farmakologicznych powodujących zasypianie. W ramach przygotowania dorośli i dzieci powyżej dwunastego roku życia nie śpią całą noc, dzieci w wieku od ośmiu do dwunastu lat śpią cztery godziny, natomiast dzieci poniżej ósmego roku życia – sześć godzin. Bardzo ważne jest, aby pacjent nie zasnął w drodze na badanie EEG czy krótko przed nim, inaczej wynik zostanie zakłócony, a badanie powtórzone. Dzieci należy położyć spać później i wcześniej obudzić, ale nie przedłużać okresu pozbawienia snu, by uniknąć natychmiastowego zapadnięcia w sen głęboki.
Godzinę badania należy zatem dopasować do rytmu aktywności tak, aby sen pojawił się spontanicznie. Małe dzieci najlepiej jest rejestrować w porach ich snu dziennego po posiłku, w ten sposób zagwarantujemy naturalny sen spontaniczny. Noworodki oraz niemowlęta dobrze jest przy tym nakarmić dopiero w pracowni EEG już po założeniu elektrod. Dla starszych dzieci optymalną porą badania będzie godzina szósta rano, podobnie dla dorosłych. Dla tych ostatnich spadek aktywności pojawia się co mniej więcej półtora godziny oraz niezależnie od tego rytmu dwukrotnie między godziną piętnastą a osiemnastą. Badanie EEG powinno trwać od jednej do półtora godziny i obejmować czuwanie, sen i wybudzanie, a także kilkuminutową rejestrację po wybudzeniu.