Choroby naczyniowe ośrodkowego układu nerwowego są jednym z głównych problemów zdrowotnych naszych czasów. Dla skutecznej terapii udaru niedokrwiennego kluczowe są pierwsze godziny choroby, tak zwane trzy złote godziny udarowe. Wszelkie opóźnienia na tym etapie zwiększają śmiertelność pacjentów oraz uniemożliwiają zastosowanie nowoczesnych metod leczenia. Jakie działania należy podjąć przy pierwszych objawach udaru niedokrwiennego?
Czynniki ryzyka udaru i jego najczęstsze objawy
Zachorowaniu na udar mózgu sprzyja obecność określonych czynników ryzyka. Dzieli się je na czynniki niemodyfikowalne oraz modyfikowalne. Najważniejsze z tych, na które nie mamy wpływu to podeszły wiek, płeć oraz choroby, które otrzymaliśmy w genach. Do głównych czynników modyfikowalnych, poddających się leczeniu należą nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, zaburzenia gospodarki lipidowej, migotanie przedsionków, palenie tytoniu i nadwaga. Priorytetem przy udarze jest wczesne rozpoznanie objawów i podjęcie konkretnych działań. Do typowych objawów mogących świadczyć o udarze mózgu należą asymetria twarzy — obniżenie kącika ust, opadanie powieki, uczucie drętwienia w obrębie twarzy; zaburzenia mowy — problemy ze znalezieniem odpowiedniego słowa; zawroty głowy i zaburzenia równowagi, zaburzenia widzenia, niemożność pionizacji, zaburzenia siły mięśniowej oraz czucia kończyn lub tułowia, zaburzenia świadomości oraz nagły i silny ból głowy. Co robić, jeśli rozpoznamy takie objawy u siebie lub bliskich?
Jak postępować przy podejrzeniu udaru?
Udar mózgu jest zawsze stanem bezpośredniego zagrożenia życia. Początkowe i słabe objawy mogą w kolejnych godzinach trwania choroby ulec gwałtownemu rozwojowi. Okno terapeutyczne w udarze niedokrwiennym to tylko 3 godziny od wystąpienia pierwszych objawów. Dlatego szybkość udzielenia fachowej pomocy medycznej jest jednym z najważniejszych czynników, mających wpływ na dalsze rokowanie i szanse powrotu pacjenta do zdrowia. Optymalna jest natychmiastowa konsultacja neurologiczna. Niestety nie zawsze jest to możliwe. W takich wypadkach warto skorzystać z usług teleporad. Bardzo często to jedyny sposób na nawiązanie szybkiego kontaktu ze specjalistą i ocenę czy konieczna jest natychmiastowa pomoc, czy objawy są symptomem innego, niegroźnego schorzenia.Jeśli lekarz neurolog stwierdzi niepokojące objawy, które sugerują udar mózgu, niezbędne jest nawiązanie kontaktu z systemem medycyny ratunkowej i transport do szpitala, który posiada w swojej strukturze szpitalny system ratunkowy lub oddział udarowy z salami intensywnego nadzoru neurologicznego. Tylko takie działanie zwiększa szansę na poprawę stanu pacjenta i zmniejszenie śmiertelności szpitalnej.