Przerost prostaty dotyka ponad połowę mężczyzn w podeszłym wieku. Im starsza jest osoba, tym większe prawdopodobieństwo, że boryka się z dolegliwościami ze strony gruczołu krokowego. Z tej przyczyny tak ważna jest profilaktyka i regularne konsultacje z lekarzem urologiem. Jeśli zbagatelizuje się problem i nie podejmuje właściwego leczenia, można doprowadzić do poważnych chorób układu moczowego, w tym niewydolności nerek.
Dlaczego prostata się powiększa?
Prostata jest organem niezwykle ważnym dla męskiej płodności. Odpowiada bowiem za produkcję białawej mazi, zapewniającej plemnikom żywotność w czasie pokonywania drogi do komórki jajowej, by ją zapłodnić. Wraz z wiekiem i spadkiem poziomu testosteronu i tym samym zwiększenia procentowego udziału estrogenów (bez wzrostu ich produkcji) prostata zaczyna się powiększać zarówno pod względem wagi, jak i wielkości. Jak wyjaśnia urolog z Centrum Medycznego Medjana w Radomiu - to w zaburzeniach hormonalnych organizmu, którym nie da się zapobiec, należy wiązać powiększanie się gruczołu prostaty. W grupie mężczyzn powyżej 45-50 roku życia aż 50% wymaga konsultacji urologicznej. Natomiast w przypadku 80-latków aż 9 spośród 10 odczuwa mniej lub bardziej intensywne dolegliwości związane z uciskiem stercza na cewkę moczową.
O tym, jak duży będzie przerost gruczołu krokowego, decydują predyspozycje genetyczne, natomiast czynnikiem sprzyjającym jest cukrzyca. Stąd jednym z pierwszych zaleceń lekarskich jest zmniejszenie podaży kalorii w diecie, co ma na celu spowolnienie tempa rozwoju tej dolegliwości.
Jak zdiagnozować i leczyć przerost prostaty?
Jednym z pierwszych objawów świadczących o przeroście gruczołu krokowego są zaburzenia ze strony układu moczowego. Mężczyzna musi częściej i nie bez trudu oddawać mocz (co jest szczególnie dokuczliwe nocą). Podczas mikcji strumień moczu jest węższy, a ponadto nawet w chwilę po opuszczeniu toalety odczuwa się parcie na pęcherz - zupełnie jakby niemożliwe było pełne jego opróżnienie. Niekiedy może dojść do całkowitego zablokowania przepływu moczu. Wówczas mężczyzna odczuwać może również nasilające się nudności oraz ból i zawroty głowy. Jest to wskazanie do natychmiastowego kontaktu ze specjalistą, ponieważ jest to stan zagrażający życiu.
Dolegliwości te zwykle są na tyle dokuczliwe, że prędzej czy później sprawiają, że chory odwiedza urologa. Już po badaniu per rectum (przez odbyt) lekarz jest w stanie stwierdzić, czy rozmiary stercza odbiegają od normy. Dodatkowe badanie USG urologiczne (z pełnym pęcherzem oraz po jego opróżnieniu) pozwala określić dokładne wymiary narządu. Specjalista może również zlecić wykonanie badania krwi, celem oznaczenia antygenu gruczołu krokowego (PSA).
Po postawieniu diagnozy i określeniu stopnia zaawansowania dolegliwości możliwe jest wdrożenie leczenia farmakologicznego środkami zawierającymi alfa-blokery w połączeniu z inhibitorami 5-alfa-reduktazy, preparatami roślinnymi (fitoterapeutyki) lub przeprowadzenie zabiegu. Metoda inwazyjna jest wdrażana wówczas, gdy wielkość prostaty niemal całkowicie blokuje przepływ moczu przez cewkę. Aby nie doprowadzić do zakażenia i trwałej niewydolności nerek konieczne jest chirurgiczne usunięcie fragmentu stercza. Jest to tzw. resekcja prostaty, która polega na usunięciu fragmentu gruczołu krokowego w taki sposób, który uniemożliwić erekcji.