Terapia APD (Auditory Processing Disorder) zwana również CAPD (Central Auditory Processing Disorder) odnosi się do metod diagnozy i leczenia problemów słuchowych u dzieci, które mają na celu poprawę funkcjonowania układu słuchowego oraz komunikacji werbalnej. Zaburzenia przetwarzania słuchowego są często mylone z niedosłuchem, dotyczą jednak zdolności mózgu do interpretowania i organizowania dźwięków. W artykule przyjrzymy się bliżej temu tematowi.

Rozpoznawanie zaburzeń przetwarzania słuchowego

Zaburzenia przetwarzania słuchowego dotyczą około 5% populacji dziecięcej i mogą prowadzić do trudności w nauce, koncentracji oraz komunikacji z innymi osobami. Objawy APD lub CAPD mogą być różnorodne i obejmują między innymi problemy z rozumieniem mowy w hałaśliwym otoczeniu, trudności z zapamiętywaniem informacji przekazywanych słownie, opóźnienia w rozwoju mowy czy problemy z czytaniem i pisaniem. Dzieci z zaburzeniami przetwarzania słuchowego mogą również wykazywać nadwrażliwość na dźwięki lub mieć trudności z lokalizacją źródła dźwięku.

Aby zdiagnozować zaburzenia przetwarzania słuchowego, audiolog przeprowadza serię testów, które mają na celu ocenę zdolności dziecka do przetwarzania dźwięków oraz rozumienia mowy. Testy te mogą obejmować ocenę słuchu tonalnego, badanie wydolności słuchowej czy testy na rozumienie mowy w tle szumów. Ważne jest, aby diagnozę APD lub CAPD przeprowadził doświadczony specjalista, ponieważ wyniki testów mogą być różne w zależności od wieku dziecka oraz innych czynników, takich jak poziom stresu czy zmęczenie.

Wybrane metody leczenia

Leczenie zaburzeń przetwarzania słuchowego opiera się na indywidualnym planie terapeutycznym, który jest dostosowany do potrzeb dziecka. Terapia może obejmować różne metody, takie jak trening słuchowy, ćwiczenia pamięciowe, rozwijanie umiejętności językowych czy naukę strategii radzenia sobie w sytuacjach trudnych słuchowo. Celem terapii jest poprawa funkcjonowania układu słuchowego oraz rozwijanie kompetencji słuchowych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania w życiu codziennym.

Trening słuchowy Johansena to jedna z możliwości terapeutycznych dla pacjentów z problemem centralnego zaburzenia przetwarzania słuchowego. Po dokładnej diagnozie audiolog dobiera pacjentowi odpowiedni program terapeutyczny w formie indywidualnie filtrowanej muzyki instrumentalnej, która jest nagrywana na płytę CD.

Dziecko otrzymuje płytę do domu i słucha jej codziennie przez 10 minut przez słuchawki. Postępy terapii kontrolowane są co 4 do 8 tygodni, a program stymulacji trwa od 6 do 10 miesięcy. Z każdym kolejnym badaniem kontrolnym dziecko otrzymuje nową płytę CD z programem terapeutycznym.

Metoda Tomatisa® to metoda stymulacji sensorycznej, ukierunkowana na poprawę funkcjonowania pacjentów z centralnymi zaburzeniami przetwarzania słuchowego. W ramach tej metody pacjent słucha odpowiednio przefiltrowanych częstotliwości dźwięków, które mają za zadanie pobudzić mózg do poprawnego przetwarzania słuchowego. Dźwięk jest podawany przez specjalne słuchawki, drogą powietrzną i kostną, co powoduje pobudzenie ucha wewnętrznego zarówno na płaszczyźnie słuchowej, jak i motorycznej.

Terapia metodą Tomatisa® stosowana w  Niepublicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej Lar-Med. wymaga udziału w trzech sesjach słuchania, każda trwającej 13 dni. Sesje są odpowiednio odsunięte od siebie w czasie, aby mózg mógł efektywnie przyswoić podane stymulacje.

Znaczenie terapii APD i CAPD

W terapii APD i CAPD ważne jest rozwijanie umiejętności językowych, takich jak słownictwo, gramatyka czy artykulacja. Dzieci z zaburzeniami przetwarzania słuchowego często mają trudności z odbiorem i przetwarzaniem informacji językowych, co może prowadzić do opóźnień w rozwoju mowy. Lekarze z Centrum Lar-Med pracują ć z dzieckiem nad poprawą tych umiejętności, stosując różne metody, takie jak ćwiczenia logopedyczne czy gry i zabawy edukacyjne.

Dzieci z zaburzeniami przetwarzania słuchowego mogą również korzystać z nauki strategii radzenia sobie w sytuacjach trudnych słuchowo. Obejmuje to między innymi techniki relaksacyjne, planowanie i organizację pracy czy korzystanie z pomocy technicznych, takich jak aparaty słuchowe czy systemy FM.

Ważnym elementem terapii APD i CAPD jest współpraca z rodzicami oraz nauczycielami dziecka. Rodzice powinni być zaangażowani w proces terapeutyczny, uczestnicząc w spotkaniach z terapeutą oraz wspierając dziecko w codziennych sytuacjach. Nauczyciele z kolei mogą dostosować metody nauczania oraz środowisko szkolne tak, aby ułatwić dziecku odbiór i przetwarzanie informacji słuchowych.