Najnowsze badania opublikowane na łamach tygodnika naukowego „Lancet” wskazują, że odmiana psychoterapii, określana jako terapia poznawczo-behawioralna, efektywnie łagodzi objawy depresyjne u pacjentów, u których farmakoterapia nie przynosi pożądanych rezultatów. Czy psychoterapia to nadzieja dla chorych, którzy wyrobili odporność na leki? Jak wygląda taka terapia?
Psychoterapia – informacja ogólna
Psychoterapia stanowi uzupełnienie farmakoterapii, a nawet może ją w pełni zastąpić – wszystko zależy od stopnia nasilenia objawów i podatności pacjenta na leczenie. Przy depresji umiarkowanej i ciężkiej najczęściej zachodzi konieczność jednoczesnego przyjmowania leków antydepresyjnych.
Filary psychoterapii poznawczej – depresja
- Psychoedukacja
Pierwszym etapem pracy psychoterapeutycznej jest zapoznanie pacjenta z modelem poznawczym i modelem samej choroby.
Model poznawczy ABC służy do całościowego opisu wybranego zdarzenia i reakcji na to zdarzenie:
- A – Activating Event ( określone zdarzenie)
- B – Beliefs (przekonania i myśli)
- C – Consequences (skutki).
Stosując model ABC pacjent, we współpracy z terapeutą, może dokonać reintepretacji wydarzenia i przeanalizować możliwe reakcje. Sensem psychoedukacji jest uświadomienie pacjentowi, że myśli pojawiające się w głowie w określonej sytuacji, są myślami automatycznymi, a ich sens zależy od wewnętrznych przekonań i nawyków powstających na wczesnych etapach życia.
Triada depresyjna – negatywne myśli
Zadaniem psychoterapeuty jest rekonstrukcja schematu negatywnych myśli pochodzących z trzech obszarów: jednostki, świata i przyszłości. Zbiór negatywnych myśli o sobie, otaczającym świecie i braku perspektyw na przyszłość, odpowiada za powstanie objawów depresyjnych: smutku, braku chęci do życia i braku woli działania.
- Aktywizacja
Po zakończeniu etapu psychoedukacji terapeuta wdraża elementy terapii behawioralnej. Zmiana zachowania i rytmu dnia to bardzo ważny aspekt terapii – powolne zwiększanie dziennej aktywności przekłada się na zmianę sposobu myślenia i pozwala uporządkować rytm dnia. Część poznawcza terapii, czyli praca nad negatywnymi myślami, to etap, w którym pacjent uczy się podważać ich znaczenie. Ostatnim elementem terapii jest praca z przekonaniami kluczowymi opierająca się na zadawaniu pytań o ich prawdziwość i przydatność.
Korzystając z pomocy doświadczonego psychoterapeuty, takiego jak Alicja Jaszczyńska, pacjenci mogą utrzymać stan poterapeutyczny przez długi czas. Dzięki profilaktyce nawrotów ryzyko ponownego pojawienia się objawów depresyjnych zostanie zredukowane do minimum